Spoorzone

De westgrens van de middeleeuwse stad

De voormalige stadsgracht van Delft heeft weer een bijzondere vondst opgeleverd. Deze keer gaat het om een onderdeel van een harnas en wel om een zogenoemde kaphandschoen. Deze diende om zowel de onderarm als de hand te beschermen tegen slagen van een zwaard of andere wapens.

Het exemplaar dat we deze week gevonden hebben komt uit de onderste laag van de grachtvulling dat gedateerd kan worden in de eind 16e tot half 17e eeuw. Het ligt helaas wel in stukken maar is bijna kompleet. Het is gemaakt van plaatijzer en de stukken zijn onderling bevestigd met platgeslagen klinkernageltjes. De meeste van deze nageltjes zijn ook bewaard gebleven. Aan de vorm te zien gaat het om een linker kaphandschoen. Op vrijwel dezelfde vindplaats van de metalen delen zijn ook stukken van fijn leer gevonden. Na analyse zal mogelijk een verband kunnen worden gelegd tussen deze vondsten. Het zou de leren handschoen kunnen zijn die onder de kaphandschoen werd gedragen.

 

 

De kaphandschoen is te vergelijken met de handschoenen die de ridders uit de Middeleeuwen droegen. Deze beschermde echter de gehele hand en de onderarm. Deze ridders zaten op een paard en hoefden geen gevecht op de grond te voeren. Aan het einde van de Middeleeuwen veranderden de gevechtstechnieken op het slagveld en daarmee ook de rol van de ridders te paard. Een compleet harnas uit de volle Middeleeuwen woog soms wel 40 kilo. Dit maakte plaats voor lichtere uitrustingen met meer bewegingsvrijheid. De ‘open' kaphandschoen maakte het mogelijk om een zwaard te hanteren en toch een mate van bescherming te hebben. De kaphandschoen werd bevestigd aan de onderarm door middel van leren riempjes en koperen gespen. Bij de vondst van onze handschoen hebben we ook een koperen gesp gevonden. Of dit type kaphandschoen met 1 of meerdere riemen werd vastgezet moet na onderzoek nog blijken.

Na de vondst zijn de diverse delen van de kaphandschoen voorzichtig gereinigd met water en een zachte tandenborstel. De vorm werd hierdoor steeds herkenbaarder. De bevestigingen met de klinkernageltjes op de bewegende delen kwamen zo ook goed in beeld. Hierna zijn de delen te drogen gelegd omdat ijzer snel kan gaan roesten. Het puzzelen met de diverse delen leverde een aardig kompleet geheel op. Over de vervolgstappen voor conservering van deze topvondst gaan we in overleg met verschillende specialisten.